Nizsza stawka VAT pod znakiem zapytania?
Decyzja, czy Polska b?dzie mia?a prawo stosowa? od 2008 roku obni?oną stawk? VAT na wynegocjowane w traktacie akcesyjnym towary i us?ugi, zapadnie w grudniu - postanowili we wtorek w Brukseli ministrowie finansów krajów UE.
Swój sprzeciw w sprawie obni?onych stawek VAT w krajach, które tak jak Polska wesz?y do UE w 2004 roku, podtrzyma?y Niemcy i Dania. Niespodziewanie Czechy wspar?y te dwa kraje, og?aszając, ?e nie są zainteresowane utrzymaniem obni?onych stawek u siebie, bowiem przyj??y ju? odpowiednie ustawodawstwo podwy?szające stawki VAT na wybrane towary i us?ugi.
"Niemcy i Du?czycy mieli najwi?kszy problem, teraz do?ączyli do nich Czesi. Dziwi nas stanowisko czeskie" - przyzna? reprezentujący Polsk? na spotkaniu wiceminister finansów Jacek Dominik. Zauwa?y?, ?e rozumie specyfik? czeskiej sytuacji, ale "nie znaczy to, ?e trzeba blokowa? wyjątki dla innych krajów".
W przypadku Polski chodzi o prawo do zachowania zerowego VAT na ksią?ki i czasopisma specjalistyczne, 3-proc. stawki na nieprzetworzone artyku?y rolne oraz 7-proc. stawki w gastronomii, budownictwie mieszkaniowym i remontach (ale poza materia?ami budowlanymi). Zgodnie z traktatem akcesyjnym, ni?szy VAT (zamiast 22 proc.) w gastronomii Polska ma prawo stosowa? tylko do ko?ca bie?ącego roku, podobnie jak zerowy VAT na ksią?ki i czasopisma (zamiast stawki 7 proc.). Nieco d?u?ej, bo do ko?ca kwietnia 2008 r., obowiązuje 3-proc. VAT na nieprzetworzoną ?ywnoś? (zamiast 7 proc.).
Dominik przyzna?, ?e jeśli do grudnia przeciwnicy przed?u?enia okresów przejściowych nie zmienią stanowiska, "Polska nie b?dzie mia?a podstawy prawnej, by utrzyma? ni?sze stawki". Zastrzeg?, ?e nie musi si? to prze?o?y? na podwy?k? cen, bowiem cz?ś? podatku mo?na pokry? z mar?y sprzedawców. Tylko w budownictwie mieszkaniowym, dzi?ki przyj?tej w poprzedniej kadencji Sejmu szerokiej definicji budownictwa spo?ecznego, pozostanie 7-proc. VAT.
Nie ma natomiast mo?liwości, by Polska przed?u?y?a bardzo niską 3- proc. stawk? na środki do produkcji rolnej (np. nawozy), która wygasa 30 kwietnia 2008 r. Zgodnie z unijnym prawem, od 1 maja 2008 r. Polska b?dzie musia?a stosowa? "zwyk?ą" obni?oną stawk? VAT, czyli 7 proc., jaka obowiązuje w innych krajach UE. Ni?sza stawka w Polsce by?aby nie do pogodzenia z zasadami wspólnego rynku - argumentuje KE.
Wiceminister ostro?ne wypowiada? si? o szansach porozumienia w grudniu, podkreślając, ?e "optymistyczny" jest sam fakt, ?e negatywna decyzja nie zapad?a ju? na wtorkowym spotkaniu. By obni?one stawki mog?y by? przed?u?one, konieczna jest jednomyślna zgoda wszystkich krajów cz?onkowskich.
Z propozycją przed?u?enia okresów przejściowych do ko?ca 2010 r. wystąpi?a sama Komisja Europejska, uznając, ?e do tego czasu kraje cz?onkowskie porozumieją si? w sprawie kompleksowej reformy systemu podatku VAT w UE. Zdając sobie spraw?, ?e to kwestia bardzo dra?liwa z politycznego punktu widzenia, KE chce na razie po prostu przed?u?y? o 3,5 roku status quo, czyli w przypadku Polski czasowe derogacje wywalczone podczas negocjacji akcesyjnych. Poza Polską, chodzi o obni?one stawki w Czechach (które we wtorek og?osi?y, ?e nie są tym zainteresowane), S?owenii, na Cyprze i Malcie.
Teoretycznie unijny system jest prosty: kraje cz?onkowskie stosują stawk? podstawową VAT nie mniejszą ni? 15 proc. (w Polsce 22 proc.). W ściśle określonych przypadkach mają prawo do stawki zredukowanej nie mniejszej ni? 5 proc. (w Polsce 7 proc.). W rzeczywistości jednak liczne kraje, ku niezadowoleniu innych, wywalczy?y sobie z biegiem lat (np. w traktatach akcesyjnych) prawo do czasowego lub bezterminowego stosowania obni?onych stawek w priorytetowych dla siebie dziedzinach i przy ka?dej okazji za?arcie walczą o ich zachowanie.
Po drugiej stronie barykady są takie kraje, jak Niemcy, które nie korzystają z ?adnych wyjątków i nie widzą powodu, by przyznawa? je innym krajom, a wr?cz dą?ą do ich likwidacji. Pos?ugują si? argumentem nieuczciwej konkurencji podatkowej, protestują przeciwko "ponownemu otwieraniu kwestii ustalonych w traktacie akcesyjnym", a tak?e wyra?ają obawy przed oczekiwaniem obni?enia stawek u siebie. Polska argumentuje, ?e ni?sze stawki to kwestia równego traktowania pa?stw UE.
"Polska chce by? równym partnerem w sprawach podatkowych. Dlaczego Luksemburg mo?e mie? 3-proc. VAT na ?ywnoś?, a Polska nie?" - pyta? retorycznie Dominik.
Unijny komisarz ds. ce? i podatków Laszlo Kovacs liczy na rzeczową dyskusj? i informacje z krajów cz?onkowskich, co chcia?yby ob?o?y? stawkami zredukowanymi, a co stawką podstawową. We wtorek zapowiedzia?, ?e debatowana b?dzie tak?e francusko- brytyjska propozycja ni?szej stawki VAT na towary "proekologiczne".
Dopiero w drugiej po?owie 2008 r. KE chce przedstawi? konkretną propozycj? legislacyjną, która uporządkuje kwesti? VAT od 2010 r. Polska b?dzie mog?a w toku dyskusji próbowa? zagwarantowa? przed?u?enie po tej dacie prawa do stosowania obni?onej stawki np. w gastronomii albo na ksią?ki i czasopisma specjalistyczne.
|
|